Hükümetin gerekli desteklerini takip etmeyen besiciler sıkıntıya düştü.
Kuraklığın etkisiyle artan yem fiyatları, besiciyi zor durumda bıraktı.
Bu yüzden köylünün elindeki bütün hayvanları besi-süt ayrımı yapmadan satacağı ifade ediliyor. Tüm Süt Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Başkanı Adnan Yıldız, besicinin sütün litresini 80 kuruşa satarken, yemin kilosuna 92 kuruş verdiğine dikkat çekti. Yıldız, bu fiyat dengesizliğine çare bulunmazsa yeni bir et ve süt krizi yaşanacağını söylüyor.
Sektörün çatı kuruluşlarından Tüm Süt Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD)’nin başkanı Adnan Yıldız, besicinin içinde bulunduğu durumu, yem-süt fiyatı karşılaştırması yaparak dile getiriyor. Yemin kilosunun 92 kuruş olduğunu aktaran Yıldız, besicinin diğer masraflarla birlikte sütü en az 1 lira 30 kuruşa satması gerektiğini savunuyor. Süt fiyatının 11 aydır 80 kuruş olduğunu ifade eden Yıldız, “Bugün yaşanan sıkıntının de sebebi bu. İlgililerin bahsettiğim oranı sağlaması gerekiyor. Bu oran sağlanmazsa sektör adam olmaz. 2007’de 1 milyon anaç hayvan kesildi. Onun neticesinde, 2010 yılında et krizi yaşandı. Biz, kendi üreticimize vermediğimiz desteği, fazlası ile Macaristan üreticilerine sağladık. Macaristanlı besiciler bir anda zengin oldu. Eğer bu formülün arkasında durulmazsa 2010 yılında et ithal ettik. 2012’de yem, önümüzdeki senede süt krizi kapıda.” diyor.
Kurban Bayramı öncesi hayvan pazarlar yeniden canlanmaya başladı. Ancak hayvanlarını satmak için pazara götüren besici, istediği fiyatı bulamıyor. Ankara Çubuk’ta kurulan pazara gelen besiciler, bu durumda yüksek yem fiyatlarının etkili olduğunu söylüyor. Sıkıntılarını anlatan besiciler, yetkililerden bu konuda destek bekliyor.
Pazarda hayvanlarına müşteri bekleyen Çubuk’un Ağılcık Köyü’nden Halil Çetinkaya, hayvanların fiyatlarının düşerken, yem fiyatlarının arttığını belirterek şöyle dert yanıyor: “Samanın tonunun 500-700 lira. Yeminin torba fiyatı 50 lira. Besiciler gerçekten zor durumda. Benim 50 kurbanlık hayvanım var. Bilmiyorum bunları ne yapacağım. Böyle devam ederse bu iş bitecek. Sonra Avrupa’dan sürekli hayvan ithal edeceğiz. Kimse bizimle ilgilenmiyor. Kurbandan sonra 22 yıldır yaptığım işe son vereceğim. Çünkü bunca senedir bu işi yapıyorum hiç bu kadar zararına iş yapmamıştım”dedi.
Besici Ufuk Taş da masrafları artarken, ürünlerinin değer kaybettiğini vurguluyor. Yem, saman fiyatlarının günden günü arttığını belirten Taş, “Saman 70 kuruş, yemin torbası 45-50 lira olmuş. Günden güne artıyor yem fiyatları. Besiciler de artık ne yapacağını şaşırmış durumda. Kurban Bayramı yaklaşıyor, ama maliyetten dolayı emin olun kimse bir şey kazanamayacak. Danayı satıyoruz, 3 bin lira ama bunun yemi, bakımı var. Yani 6 bin liraya satılması gerek. Piyasayı aşağı çekiyorlar. Kurbanda hayvanların ucuza satılacağını düşünüyorum. Artık yem alacak paramız yok. Elimizdeki malı çıkarıp, bir an evvel borçlarımızı kapatmayı düşünüyoruz.” şeklinde konuşuyor.
Satılmış Karakaya, fiyatların düşmesi için ithal hayvan getirildiği gibi ithal yem getirilmesini istiyor. Bir torba yemin 30 liraya düşmesinin besiciyi biraz da olsa rahatlatacağını kaydeden Karakaya, “Köylü perişan. Bundan sonra da bu durumun düzeleceğini ummuyoruz. Bunun için ümidimiz kalmadı elimizde beslediğimiz malı bekletmeden hemen satıyoruz. Çünkü her hafta hayvanların fiyatları düşüyor. Kurbanda fiyatlar belki 50-100 lira artar. Türkiye’nin hayvanı aslında Türkiye’ye yetiyor ancak dışarıdan gelen hayvanlar piyasayı alt üst ediyor.” ifadelerini kullanıyor.
“MEZBAHADAKİ HAYVANLARIN YÜZDE 50’Sİ SÜT İNEĞİ”
Reşit Bozkaya ise süt ineklerini satmak için Çubuk Hayvan Pazarı’na gelen besicilerden. Bozkaya, “Yem pahalı, bakım eziyeti söz konusu. Sütü pazarlayamıyoruz. Bu inekler 7 bin liraydı şimdi, 4 bin liraya düştü. Günlük 15 liralık yem yer bu inekler. Maalesef verdikleri süt ile masraflarını çıkarmamaya başladık. Bu işi 20 yıldır yapıyorum 2 seneye kadar böyle hiç görmedim. Geçen seneden sonra düzen bozuldu. Kurbanda da fiyatların aynı olacağını düşünüyorum. Benim de elimde 50 süt ineği var. Kurbandan sonra satmayı düşünüyorum. Elimde 10 inek kalacak. Bundan sonra, hayvancılık yapmayacağız.” diye konuşuyor.
Yem fiyatlarının yükselmesinden dolayı besicilerin ellerindeki süt ineklerini sattığını ifade eden bir başka besici de Hayrettin Karahan. Mezbahadaki kesilecek hayvanların yüzde 50’sinin süt ineği olduğunu ileri süren Karahan, bu durumun Anadolu’ya özgü inek soylarını tehlikeye attığına işaret ediyor.
